Lymfoedeem

Door een stoornis van het lymfevatenstelsel wordt weefselvocht onvoldoende afgevoerd. Vochtophoping in de huid en onderliggende weefsels veroorzaakt onder andere (pijnlijke) zwellingen en stijfheid.

Symptomen

Lymfoedeem geeft in het aangedane gebied, bijvoorbeeld armen, benen en/of de rest van het lichaam een zwaar gevoel en/of een gevoel van spanning. Soms veroorzaken de zwellingen zeurende of stekende pijn en stijfheid in gewrichten. Bewegingen kunnen beperkt worden. Het gewicht en de lichaamsomvang kunnen toenemen. Lymfoedeem kan ook voorkomen in de midline (borst-, buik-, rug- en genitaalregio). Vaak is dit het gevolg van de behandeling van kanker. Ook hiervoor kunt u terecht bij de huidtherapeut, behandeling en compressie in deze regionen kan enorme verlichting bieden.

Hoe ontstaat lymfoedeem?

Het lymfestelsel is een netwerk van lymfevaten en lymfeknopen, vaak klieren genoemd. Ze maken deel uit van ons lichamelijke reinigings- en afweersysteem. De lymfevaten verzamelen het vocht dat zich tussen de cellen van onze weefsels bevindt. Via de lymfevaten vloeit dit weefselvocht naar de lymfeknopen, beter bekend als klieren. Deze klieren, die zich onder andere in onze liezen, oksels en hals bevinden, filteren en reinigen het weefselvocht. Ze filteren afvalstoffen en maken dus eventuele ziekteverwekkers onschadelijk. Als delen van het lymfestelsel beschadigd zijn of ontbreken, dan wordt het weefselvocht niet of slechts gedeeltelijk afgevoerd. Het ophopende vocht veroorzaakt zwellingen die we lymfoedeem noemen.

Bij primair lymfoedeem zijn de afwijkingen aan het lymfestelsel aangeboren. Het lymfoedeem kan zich direct na de geboorte manifesteren, of in een later stadium, bijvoorbeeld na een trauma of een operatie.

Secundair lymfoedeem ontstaat door invloeden van buitenaf, denk aan een (wondroos)infectie, ernstige verbranding van de huid of een open botbreuk. Secundair lymfoedeem kan ook een gevolg zijn van bestralingen (behandeling van kanker) of een operatie waarbij het lymfestelsel beschadigd raakt.

Wat zijn mogelijke complicaties?

Lymfoedeem kan verergeren door extreme kou en extreme warmte. Datzelfde geldt voor verbranding door de zon, insectenbeten, geïnfecteerde wondjes of andere infecties en knellende kleding.