Oedeemtherapie

Wat kan de huidtherapeut voor u doen?

Door manuele lymfdrainage (een speciale massagetechniek), altijd in combinatie met compressietherapie – het aanbrengen van zwachtels of elastische kousen – zorgt de huidtherapeut ervoor dat het vocht beter afgevoerd wordt. Hierdoor nemen pijn en stijfheid af. Daarnaast adviseert de huidtherapeut u graag, hoe u zelf de afvoer van lymfevocht kunt stimuleren en verergering kunt voorkomen.

Oedeemtherapie start meestal met een nulmeting, daarna wordt er pas behandeld. Het lymfesysteem wordt geactiveerd en het vocht wordt naar delen van het lichaam gemasseerd waar het beter afgevoerd kan worden. Vervolgens wordt in dezelfde behandeling gezwachteld of getapet om het bereikte resultaat vast te houden. Een elastische kous kan de zwachtel vervangen zodra het oedeem constant is.

Manuele lymfedrainage
Met een zacht pompende beweging van de handen activeert de huidtherapeut het netwerk van de lymfevaten direct onder de huid. Door de speciale handgrepen die de therapeut toepast, de zogenaamde oedeem- en fibrosegrepen, kunnen de huid en het onderliggende weefsel met lymfevaten heel gericht behandeld worden. Met oedeemgrepen leidt de huidtherapeut het overtollige vocht door het weefsel naar een plaats waar het gemakkelijker opgenomen wordt. Met fibrosegrepen maakt de huidtherapeut verhard weefsel (fibrose) soepeler zodat het vocht er gemakkelijker doorheen stroomt en de pijnlijke stijfheid afneemt. Soms worden littekengrepen ingezet om verharde en/of verkleefde littekens doorgankelijk te maken voor vocht.

Ambulante compressietherapie
De huidtherapeut zwachtelt het oedemateuze gebied in, zodat er druk op onderliggende weefsels komt. Hierdoor wordt het vocht beter afgevoerd. In geval van oedeem aan armen en benen is beweging noodzakelijk want daardoor wordt het bloed door kuit- of armspieren richting het hart gepompt en kan het lymfevocht dankzij de toegenomen bloedcirculatie afgevoerd worden.

Fascietechnieken
Het kan zijn dat de huidtherapeut speciale massagetechnieken inzet, welke inwerken op het bindweefsel in het lichaam. Rek- en/of rolbewegingen kunnen worden ingezet om de verschuifbaarheid tussen de verschillende huidlagen te verbeteren. Deze techniek wordt veel ingezet bij patiënten die een borstkankeroperatie hebben ondergaan.

Ademhalings- en bewegingsoefeningen
De huidtherapeut legt u specifieke bewegings- en ademhalingsoefeningen uit die de afvoer van lymfvocht via de lymfvaten bevorderen.

Lymftaping
Als het aanbrengen van zwachtels lastig is, bijvoorbeeld op de romp, dan maakt de huidtherapeut gebruik van lymftaping. De tape trekt de huid een heel klein beetje omhoog, waardoor er in de huid en de onderliggende weefsels meer ruimte komt om het vocht zich te laten verplaatsen. In combinatie met ademhalings- en bewegingsoefeningen stroomt het vocht naar plaatsen waar het gemakkelijker opgenomen wordt.

Intermitterende Compressie Therapie (IPC-therapie)
IPC- therapie is een behandeling waarbij het aangedane lichaamsdeel wordt omspannen door een manchet. Door de manchet worden luchtdrukgolven geleid die de afvoer van lymfevocht bevorderden. De hoogte van de druk, de compressietijd en de pauze tussen de drukgolven worden afgestemd op de patiënt.

Elastische kous
Ook de therapeutische elastische kous geeft tegendruk en zorgt ervoor dat het vocht niet terugvloeit naar het reeds behandelde gebied.

Littekenbehandeling
Verstoring van het lymfestelsel – de oorzaak van lymfoedeem – komt vaak voor na een operatieve ingreep. De huid van en rondom het litteken kan strak staan en het litteken kan verharden (fibroseren). Een littekenmassage helpt. Siliconenpleisters of lymftaping ondersteunen de behandeling.

Resultaat

Door de verbeterde afvoer van weefselvocht vermindert de druk in het oedeemgebied. Het strakke gevoel, al dan niet pijnlijk, wordt minder of verdwijnt en u kunt weer beter bewegen. De afgenomen druk en het verdwijnen van het weefselvocht bevorderen ook de genezing van wonden en verminderen de vorming van littekenweefsel. Oedeemtherapie is een langdurig traject waarbij patiënten gedurende een langere periode twee tot drie keer per week behandeld moeten worden.

Wat kunt u zelf doen?

Sport en beweging stimuleren de lymfvaten om vocht af te voeren. Wandelen, zwemmen en gymnastiek (onder deskundige begeleiding) zijn zeer geschikt. Sporten die leiden tot overbelasting of sporten met veel plotselinge bewegingen (bijvoorbeeld squash) zijn af te raden. Vermijd liever zware en langdurige lichamelijke inspanning. De huidtherapeut kan u specifieke bewegings- en ademhalingsoefeningen aanleren die de afvoer van lymfevocht bevorderen. Voorkom lang staan of zitten en pas op met wondjes!

Verwijzing en vergoeding

Behandeling van oedeem is een specialisme van de huidtherapeut. U heeft hiervoor een verwijzing van een huisarts of medisch specialist nodig. Vergoeding afhankelijk van soort behandeling en voorwaarden zorgverzekering. In de polis van uw zorgverzekering kunt u lezen, of u recht hebt op een (gedeeltelijke) vergoeding van de behandeling(en).